पुणे : महाराष्ट्र राज्य परिवहन महामंडळाच्या (एमएसआरटीसी) पुणे विभागाला ‘अमृत ज्येष्ठ नागरिक योजना’ आणि ‘महिला सन्मान योजना’ यामुळे प्रवाशांचा मोठा प्रतिसाद मिळाला आहे. या योजनांच्या माध्यमातून वयोवृद्ध आणि महिला प्रवाशांसाठी दिल्या जाणाऱ्या सवलतीमुळे एसटी बस सेवेमध्ये प्रवाशांची संख्या लक्षणीयरीत्या वाढली आहे.
पुणे विभागाच्या आकडेवारीनुसार, मागील दोन वर्षे सहा महिन्यांत १३ कोटी प्रवाशांनी एसटी बससेवा वापरली असून, यातून महामंडळाला ९३८ कोटी रुपयांचे उत्पन्न मिळाले. यापैकी २७० कोटी रुपयांच्या सवलती ज्येष्ठ नागरिक व महिलांना देण्यात आल्या.
महत्त्वाच्या योजना आणि उत्पन्न वाढ:
राज्य शासनाने वयोवृद्धांसाठी ‘अमृत ज्येष्ठ नागरिक योजना’ २६ ऑगस्ट २०२२ रोजी सुरू केली, तर महिलांसाठी ‘महिला सन्मान योजना’ १७ मार्च २०२३ पासून सुरू झाली. या योजनांमुळे प्रवाशांचा कल एसटी बसकडे वळला असून, एसटी सेवेला उत्पन्नवाढीचा हातभार लागला आहे.
महत्त्वाचे आकडे:
- २०२२-२३:
-उत्पन्न: ₹१६२ कोटी
-सवलत: ₹१३.९७ कोटी
-बस प्रवास: २.१२ कोटी प्रवासी - २०२३-२४:
-उत्पन्न: ₹४२७ कोटी
-सवलत: ₹७१ कोटी - एप्रिल ते ऑक्टोबर २०२४:
-उत्पन्न: ₹३४८ कोटी
-सवलत: ₹१२१ कोटी
सध्याची बस सेवा आणि विस्तार:
पुणे विभागांतर्गत १४ एसटी डेपो आहेत. शिवाजीनगर आणि स्वारगेट डेपो येथून मुंबई, नागपूर, ठाणे, अकोला, नाशिक, सोलापूर, कोल्हापूर, रत्नागिरी आणि सिंधुदुर्ग अशा जिल्ह्यांमध्ये मोठ्या प्रमाणावर बसेस प्रवास करतात.
२०२२-२३ मध्ये ३२९ बसेस रस्त्यावर धावत होत्या. या काळात ‘अमृत ज्येष्ठ नागरिक योजना’ कार्यरत होती. कोविड-१९ च्या संकटामुळे प्रवाशांमध्ये भीतीचे वातावरण होते, तसेच एसटी कर्मचाऱ्यांचा संपही दोन-अडीच महिन्यांपर्यंत सुरू होता, ज्यामुळे महसुलावर परिणाम झाला.
सद्यस्थितीत, ६३२ बस ट्रिप्स सुरू करण्यात आल्या असून, महिलांसाठी ‘महिला सन्मान योजना’ आणि वयोवृद्धांसाठी ‘अमृत ज्येष्ठ नागरिक योजना’मुळे प्रवाशांमध्ये मोठी वाढ झाली आहे.
अधिकाऱ्यांची प्रतिक्रिया:
एमएसआरटीसी पुणे विभागाचे सहायक वाहतूक अधीक्षक ए. एम. शेख यांनी सांगितले की, “योजना लागू झाल्यापासून प्रवाशांच्या प्रतिसादात मोठी वाढ झाली आहे. प्रवाशांच्या सोयीसाठी आणि उत्पन्न वाढीसाठी महामंडळ सातत्याने प्रयत्नशील आहे.”