मुख्य शीर्षक: केंद्र सरकारने सर्दी, ताप, आणि ऍलर्जीवर परिणाम करणारी 156 औषध संयोजनांवर बंदी घातली
नवी दिल्ली: केंद्र सरकारने 156 फिक्स्ड-डोस कॉम्बिनेशन (FDC) औषधांचे उत्पादन, विक्री, आणि वितरण बंद केले आहे. यामध्ये सर्दी, ताप, ऍलर्जी, आणि वेदना यावर उपचार करण्यासाठी वापरली जाणारी औषधे समाविष्ट आहेत. या औषधांच्या संयोजनांमध्ये मानवाच्या आरोग्यास धोका उत्पन्न होण्याची शक्यता असल्याचे निष्कर्ष निघाले आहेत.
FDC औषधे म्हणजे दोन किंवा अधिक सक्रिय औषधी घटक निश्चित प्रमाणात एकत्रित केलेली औषधे असतात, ज्यांना “कॉकटेल” औषधे म्हणूनही ओळखले जाते.
ड्रग्स टेक्निकल अॅडवायजरी बोर्ड (DTAB) आणि एका तज्ञ समितीने या संयोजनांचे पुनरावलोकन केल्यानंतर त्यात कोणताही चिकित्सकीय न्याय नसल्याचे आढळून आले आणि त्यामुळे हे संयोजन आरोग्यासाठी घातक ठरू शकते, असा निष्कर्ष काढण्यात आला.
12 ऑगस्ट रोजी केंद्रीय आरोग्य मंत्रालयाने जारी केलेल्या गॅझेट अधिसूचनेनुसार, बंद केलेल्या औषधांमध्ये ‘एसिक्लोफेनाक 50 मिग्रॅम + पॅरासिटामोल 125 मिग्रॅम टॅब्लेट’, मेफेनॅमिक अॅसिड + पॅरासिटामोल इंजेक्शन, सिट्रीझिन HCl + पॅरासिटामोल + फिनाईलफ्रिन HCl, लेवोसेट्रीझिन + फिनाईलफ्रिन HCl + पॅरासिटामोल, पॅरासिटामोल + क्लोर्फेनिरामाइन मॅलीएट + फिनाईल प्रोपेनोलामाइन, आणि कॅमिलोफिन डिहायड्रोक्लोराइड 25 मिग्रॅम + पॅरासिटामोल 300 मिग्रॅम यांचा समावेश आहे.
याशिवाय, पॅरासिटामोल, ट्रॅमाडोल, टॉरिन आणि कॅफिनच्या संयोजनावरही बंदी घालण्यात आली आहे, कारण ट्रॅमाडोल हे ओपिओइड आधारित वेदनाशामक आहे.
हे बंदीकरण 1940 च्या ड्रग्स आणि कॉस्मेटिक्स ऍक्टच्या कलम 26A अंतर्गत करण्यात आले आहे, जेव्हा सरकारला असे वाटते की कोणतेही औषध मानवाच्या आरोग्यास घातक आहे किंवा अनावश्यक आहे.
DTAB ने हे संयोजन “विनायोग्य” नसल्याचे म्हटले असून, कोणत्याही प्रकारच्या नियमनाने किंवा निर्बंधाने या औषधांचा वापर रुग्णांमध्ये केला जाणे योग्य नाही, म्हणून या औषधांवर पूर्णपणे बंदी घालण्याचा निर्णय घेण्यात आला आहे.
याआधीही, 2016 मध्ये सरकारने 344 औषध संयोजनांवर बंदी घातली होती, परंतु आता याच सूचीतील काही औषधांवरही बंदी आणली आहे. या निर्णयामुळे लोकांच्या आरोग्याच्या दृष्टीने मोठा बदल अपेक्षित आहे.