मुंबई: महाराष्ट्र परिवहन विभागाने राज्यातील वाहनचोरी रोखणे व वाहनांची ओळख सुसंगत करण्यासाठी एक मोठा निर्णय घेतला आहे. एप्रिल २०१९ पूर्वी नोंदणीकृत सुमारे दोन कोटी वाहनांवर हाय सिक्युरिटी रजिस्ट्रेशन प्लेट्स (HSRP) बसवणे बंधनकारक करण्यात आले आहे. या संदर्भातील अंतिम मुदत ३१ मार्च २०२५ निश्चित करण्यात आली असून, यानंतर अटींचे पालन न करणाऱ्या वाहनमालकांवर दंडात्मक कारवाई होणार आहे.
तांत्रिक वैशिष्ट्ये व महत्त्व:
हाय सिक्युरिटी रजिस्ट्रेशन प्लेट्स अल्युमिनियम अलॉयपासून बनवलेल्या असून, त्या छेडछाड-प्रतिबंधक आहेत. त्यावर ‘इंडिया’ या मजकुरासह रेट्रो-रिफ्लेक्टिव्ह फिल्म, निळ्या रंगात “IND” हे अक्षर, क्रोमियम बेस्ड अशोक चक्राचे होलोग्राम, तसेच १०-अंकी लेझर ब्रँडिंग क्रमांक असेल. हे वाहन चोरीस प्रतिबंध करण्यासाठी उपयुक्त ठरेल.
परिवहन विभागाचे नियोजन :
या कामासाठी तीन संस्था नेमण्यात आल्या आहेत – रोस्मर्टा सेफ्टी सिस्टिम्स लि., रिअल मेझोन इंडिया लि., आणि एफटीए एचएसआरपी सोल्युशन्स प्रा. लि.. राज्यातील ३ विभागांमध्ये विभागणी करून या संस्था तांब्याच्या प्लेट्स बसवण्याचे काम करणार आहेत.
- झोन १: रोस्मर्टा (१२ आरटीओ कार्यालये)
- झोन २: रिअल मेझोन (१६ आरटीओ कार्यालये)
- झोन ३: एफटीए (२७ आरटीओ कार्यालये)
बसवण्याचा खर्च:
- दुचाकी व ट्रॅक्टर: ₹४५०
- तीनचाकी: ₹५००
- चारचाकी (कार, ट्रक, बस): ₹७४५ (जीएसटी वगळून)
ऑनलाइन व्यवस्था व आरक्षण:
वाहनमालकांनी एचएसआरपी बसवण्यासाठी ऑनलाइन अॅप्लिकेशनद्वारे किमान दोन दिवस आधी वेळ निश्चित करावी लागेल. एजन्सींनी प्रत्येक वेळी प्लेट्स उपलब्ध करून त्यांचे फोटो, क्रमांक आणि वाहन तपशील अपडेट करणे बंधनकारक आहे.
आक्षेप व आव्हाने:
निवृत्त आरटीओ अधिकाऱ्यांनी दिलेल्या माहितीनुसार, चार महिन्यांत दोन कोटी वाहनांवर प्लेट्स बसवणे अवास्तव आहे. “५ ते ७ लाख ऑटोरिक्षा व टॅक्सींचे ई-मीटर कॅलिब्रेट करण्यासाठी सहा महिने लागतात. अशा वेळी हा प्रकल्प वेळेत पूर्ण होणे कठीण वाटते,” असे त्यांनी सांगितले.
दंडात्मक कारवाई:
३१ मार्च २०२५ नंतर एचएसआरपी बसवण्यास टाळाटाळ करणाऱ्यांवर मोटार वाहन कायदा १९८८ अंतर्गत दंडात्मक कारवाई केली जाईल.
वाहनचालकांसाठी सूचना:
वाहनमालकांनी वेळेत प्लेट्स बसवून दंडापासून बचाव करण्याचे आवाहन प्रशासनाने केले आहे.
